13 Aralık 2025 Cumartesi

PSİKOVAMPİRLER

 “Herkes, başka biriyle karşılaştıktan sonra duygusal, ruhsal, zihinsel ve fiziksel enerjinin kaybolduğu hissini bilir. Günlük yaşamda, enerjimizin tükendiğini hissetsek de bu hissi daha fazla analiz etmeye zahmet etmiyoruz. İletişim kurduğumuz kişilerle olan ilişkilerimizi kaçınılmaz olarak kabul etme eğilimindeyiz ve birçok rahatsızlığı işin bir parçası olarak kabul ediyoruz. Bazılarımız bu olumsuz duygular için kendimizi bile suçluyoruz. Bunun nedeni, sürekli stres altında olmanın “moda” olduğu bir dönemde yaşamamızdır; aslında, akşam eve geldiğinizde yorgun olmak günümüzde neredeyse “normal” bir durumdur. Toplumsal olarak kabul edilebilir bu yorgunluk, aslında bir kendini kandırma eylemidir. Bu yorgunluğun altında, bizim farkında olmayan yakın çevremizde yavaş yavaş biriken derin bir duygusal stres yatmaktadır.”

PSİKOVAMPİRLER…(*)

Psikovampir kavramı; günlük yaşamda enerjiyi tüketen kişileri tasvir etme amaçlı kullanılan metaforik bir sözcüktür.

Özellikle herkesin duygusal strese neden olabilecek enerji emiciler veya psikolojik vampirlerle çevrili olduğu bağlamında; Vampir insanlarla karşılaşmalarda ortak nokta, bir dengesizlik olmasıdır. Bazıları için psikovampir patron, proje yöneticisi, eski partner, ekip arkadaşıdır; bazıları için ise ebeveynler, eş veya arkadaşlardır.

İnsanlar günlük yaşamlarında enerjilerini çalan/tüketen insanlardan şikayetçidirler. Hepimizin yaşamında varolan/olacak psikovampirleri kontrol ya da onların etkisinden uzakta yaşayabilme vede kendini özgür/bağımsız kılabilme yeteneği mevcuttur.

-Diğer insanları değiştirmek imkansızdır ancak birey olarak kendinizi değiştirme imkanınız herdaim vardır.

-Vampirler, bir şekilde kendi zayıflıklarımızın/kusurlarımızın yanısıra, mutlarımızın/şüphelerimizin de farkında olmamıza yardımcı olurlar.

-Bunlara karşı “hayır” diyemediğinizde; başkalarının isteklerini yerine getirme konusunda -uyum sağlamayı tercih ederek-, bir nevi kullanılırsınız.

-Başkaları ne der dediğinizde; yine başkaları için kendinizi öteler, kibar/nazik görünme adına kendi benlik ve özgüveninizi olumsuz yönde etkilersiniz.

Psikovampirlerle başa çıkma ve yeniden denge kurabilme bağlamında -teknik uygulamalar olsada- “Umut - Denge - Kendi Kendine Yardım” başlıklı 3 ana ilke esastır.

Umut ilkesi; zor durumlarda bile kendi öz değerimiz üzerinde düşünmemize yardımcı olur ve bize değişimin olanaklı olup mevcut durumla başa çıkabilme yeteneğine sahip olduğumuza dair güven verir.

Denge; Beden/sağlık, zihin/başarı, kalp/ilişkiler ve ruh/anlam olmak üzere 4 alanda daha güçlü olmamıza çeşitli şekillerde yardımcı olabilir ve kendimizi psikovampirlere karşı daha iyi korumamızı sağlar.

Kendi Kendine Yardım ise 5 aşamalı bir uygulamayı gerektirir; Gözlem/mesafe koyma, Envanter oluşturma, Durumsal cesaretlendirme, Sözelleştirme ve Hedef genişletme.

Kendimizi dışsal etkilere karşı koruma konusunda; “Özdenetim ve Bağışıklama” yöntemiyle olumsuzluğun üstesinden gelinebilir. Hayır diyemediğiniz durumlarda acele etmeyip zamana bırakmak/oynamak zaman kazanmak sizi olumsuz durumlardan kurtarabilir. Atasözleri/özdeyişler yada bilgece cümlelerle sorunu karşı tarafa atmış olursunuz. Kendinizi de tanıyıp özgüveninizi sağladığınızda olumlu yönde gelişme kaydedebilirsiniz. Tabiki zaman/deneyim, yaşanmışlık/ tecrübe önemlidir.

Hepimiz akılcı düşünme ile duygu kontrolü arasında bir denge kurmak isteriz. Hayat bir şekilde almak ve vermekten ibarettir. Bunu dengelediğinizde vampirizmi tolere eder, ilişkilerde karşılıklı saygılılık davranışını yakalayabilirsiniz. Hoşgörü de çok önemlidir. Herkesin zayıflıkları vardır ve bunları hoş görerek güçlü yönlere dönüştürmeye katkı sağlayabilirsiniz. Bu önemli bir değerdir. Dış koşulların sizi yönettiğini/etkilediğini hissettiğinizde bu durumu hoşgörü seviyenizi yükselterek aşabilirsiniz.

Tabiki yukarıda anlatılanlar/aktarılanlar, Batı kültürü öznelinde yetişmiş, sosyo-kültürel farklılıklar olsada kuralların insan ilişkilerine de yön verdiği toplumlar açısından uyumlu/uygulanabilir bilimsel öneriler. Bizim gibi doğu-batı kültürü arasında bocalayan, feodal yapının egemen olduğu (gelenek/görenek/töre/inanç/hemşehri gibi) ilişkilerin daha ağır bastığı “istim arkadan gelir, göç yolda düzülür” anlayışının yaygın olduğu coğrafyada -herkesin herkesin işine karıştığı, bireysellikten öte kollektif bir yaşamın sürdüregeldiği kısırdöngü sarmalında- uygulayabilmek ne derece kolay olacaktır.

Sonuçta; duru/tekdüze/sorunsuz dörtdörtlük bir yaşam yoktur, olmayacaktır da! Değişim/gelişim ve geleceği şekillendirmek ister istemez kendi elinizde. Buna bir şekilde kendi gelişmişliğirnizle/ yeterliliklerinizle/iradenizle siz yön vereceksiniz!  

Sağlıkla, Sağlıcakla vede Enerjik kalın…

(14 Aralık 2025)

Remzi Koçöz

 (*) Psikovampirler, Hamid Peseschkian-Connie Voigt, Çev.A.Taşgın, Ed.Tuğba Sarı, Psikoolgu Yay., Ankara 2025.





Hiç yorum yok:

Bu sitede yayınlanan her türlü ses, görüntü, yazı içeren bilgi ve belge, her tür fikri mülkiyet hakkı , tarafıma aittir.
Kaynak götermeden kullanılamaz